Category: Essentials

Posted on

Khmer TedTalk

ថ្នាក់ខ្មែរនៅក្នុងជុំសិក្សានេះ លោកបានឲ្យសិស្សានុសិស្សទាំងអស់ធ្វើការស្រាវជ្រាវអំពី ប្រធានបទមួយ ហើយយកមកធ្វើបទបង្ហាញ ទៅកាន់លោកគ្រូ និងមិត្តរួមថ្នាក់។ ប៉ុន្តែ ការធ្វើបទបង្ហាញមួយនេះ នឹងធ្វើជារបៀប TedTalk ដោយមានស្លាយសម្រាប់បញ្ចាំង និងធ្វើវាឲ្យដូចជាការនិយាយរឿងមួយអីច្ចឹង។ នៅក្នុងការធ្វើបទបង្ហាញមួយនេះ ខ្ញុំបាន យកប្រធានបទ ទេវកថារបស់ប្រទេសក្រិក មកនិយាយ។ ខាងក្រោមនេះ គឺជាព័ត៌មាន ខ្លះទាក់ទងទៅនឹងប្រធានបទមួយនេះ ដែរខ្ញុំបានលើកឡើងមកនិយាយក្នុងថ្នាក់។ 

វាពិបាកណាស់ ក្នុងការប្រាប់នៅពេលវេលាដ៏ច្បាស់លាស់មួយ សម្រាប់ការចាប់ផ្តើម នៃទេវកថាមួយនេះ ប៉ុន្តែមនុស្សជាច្រើន បានជឿជាក់ថាវាបានកើតឡើង ប្រហែលជាង ៤០០០ ឆ្នាំមុន ដែលត្រូវ ប្រហែលនឹង ១៦០០ មុន គ.ស ក្នុងសម័យ យុគសំរិទ្វ។ ទេវកថារបស់ ប្រទេស ក្រិក គឺជាបណ្តុំនៃរឿងរ៉ាវ វីរភាពអំពី អទិទេព ទេពធីតា វីរបុរស និងពិធីសាសនា ប្រពៃណី នៃប្រទេស ក្រិក នាសម័យបុរាណ។ រឿងរ៉ាវ ទាំងនោះដែរ ច្រើនតែបង្ហាញអំពីសង្គ្រាម និងការប្រយុទ្ធដោយវីរភាព, បិសាច ឬសត្វចម្លែកផ្សេងៗ ហើយក៏បាន បង្រៀនពីសារៈសំខាន់នៃភាពក្លាហាន  ការភ័យខ្លាច សេចក្តីស្រឡាញ់ និងអ្វីដែលខុស ឬអ្វីដែរត្រូវជាដើម។ ប្រទេសក្រិកនាសម័យនេះ បានប្រើទេវកថាអំពីអទិទេព និងទេពធីតាទាំង អស់នេះ ​ដើម្បីជួយពួកគេឱ្យយល់ដឹង បន្ថែមពីអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនៅជុំវិញខ្លួន។ ប្រជាជនក្រិកនាសម័យនេះដែរ ក៏បានជឿជាក់ថា ពិភពលោក គឺមានសភាពរាបស្មើហើយនៅចំកណ្តាលនៃសកលលោកនោះ គឺជាប្រទេស ក្រិក ហើយ​ មហាសមុទ្រ បានហូរ ពាសពេញពិភពលោកក្នុងចលនាតាម ទ្រនិចនាឡិកា។

បើយើងក្រឡេកទៅមើល ការចាប់ផ្តើមនៃទេវកថារបស់ប្រទេសក្រិកវិញ យើងបានឃើញថាអ្វីៗទាំងអស់ គឺបានចាប់ផ្តើមមកពី ខេអស់ (Chaos) ដែលដំណាងអោយ the void. បន្ទាប់ពីនេះ មានអទិទេព និងទេពធីតា ៥ អង្គដែលបានកើតចេញពី ខេអស់ (Chaos) ក្នុងនេះមានអទិទេព អេរូស អេលដឺ (Eros Elder) ដែលដំណាងឲ្យសេចក្តី ស្រឡាញ់ និងការបន្តពូជ អទិទេព ថាថារឹស (Tartarus) អ្នកគ្រប់គ្រង ឋាន​នរក (Underworld) អទិទេព អេរេបឺស (Erebus) ដំណាងឲ្យភាពងងឹត និងស្រមោល ទេពធីតា និក្ស (Nyx) ដំណាងឲ្យពេលយប់ និងទេពធីតាដែលសំខាន់ជាងគេនោះ គឺ ហ្គាយអា (Gaia) ឬក៏ហៅបានថា ម្តាយពិភពលោក។ យ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្នុងការបកស្រាយសង្ខេបមួយនេះ ខ្ញុំនឹងផ្តោតសំខាន់ទៅលើ ទេពធីតាហ្គាយអា (Gaia) តែប៉ុណ្ណោះ។ បន្ទាប់ពីនេះ មានអទីទេព ៣ អង្គដែលបាន កើតចេញពីទេពធីតាហ្គាយអា (Gaia) ដែលមានដូចជាអទីទេពអូរីអា (Ourea) ដំណាងឲ្យភ្នំ អទីទេពយូរេនឹស (Uranus) ដំណាងឲ្យមេឃ និងអទីទេពផនធឹស (Pontus)​ ដំណាងឲ្យសមុទ្រ។ លុះក្រោយមក ទេពធីតាហ្គាយអា (Gaia) និងអទីទេពយូរេនឹស (Uranus) បានស្រឡាញ់គ្នា ហើយក៏បាន សាយក្លប (Cyclopes) Titan ដែរបានភ្នែកមួយ ហិកាថងខឺរីស (Hecatonchires) Titan ដែរមានក្បាល ៥០ និងដៃ ១០០ និងមិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ក៏មាន Titan ដែរសំខាន់ទាំង ១២ ផងដែរ។ ប៉ុន្តែ ក្នុង Titan ដែរសំខាន់ទាំង ១២ នោះ ខ្ញុំនឹងធ្វើការបកស្រាវតែ ២ សំខាន់តែប៉ុណ្ណោះគឺ ក្រូនឹស​​ ​(Cronus) ជាអទិទេព ដំណាងឲ្យការប្រមូលផល និងរៀអា (Rhea) ជាទេពធីតាដំណាងឲ្យការបន្តពូជ។ បើយើងក្រឡេកមើល ក្រូនឹស​​ ​(Cronus) អទិទេពមួយនេះបានជួយហ្គាយអា (Gaia) ដែរជាម្តាយរបស់គេ ដោយការដណ្តើមអំណាចពី យូរេនឹស (Uranus) ដែលជាឪពុករបស់ខ្លួន។ ក្រូនឹស​​ ​(Cronus) បានទទួលជ័យជំនះលើការដណ្តើមអំណាច មួយនេះ ដោយសារការជួយពីសាយក្លប (Cyclopes) និងហិកាថងខឺរីស (Hecatonchires)។ ដោយការមិន ដឹងគុណ បន្ទាប់ពីក្រូនឹស​​ ​(Cronus) បានអំណាចរបស់ខ្លួនហើយ គេក៏បានចាប់ សាយក្លប (Cyclopes) និងហិកាថងខឺរីស (Hecatonchires)​ ដាក់ក្នុងគុក នៅឯឋានរក។ ក្រូនឹស​​ ​(Cronus) ក៏បានចាប់ចិត្តស្រឡាញ់ នឹងរៀអា (Rhea) ដែរជាបងស្រីរបស់ខ្លួន។ ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ គេបានដឹងថានាថ្ងៃអនាគត កូនរបស់ក្រូនឹស​​ ​(Cronus) នឹងដណ្ដើមដំណែងរបស់គាត់ ដូចដែរគាត់បានធ្វើទៅលើឪពុករបស់គាត់អីច្ចឹង។ ដូច្នេះហើយ ដោយ ការភ័យខ្លាច នៅពេលដែរកូនរបស់គាត់កើតមក គាត់តែងតែលេបកូនរបស់គាត់ចូលទៅក្នុងពោះទាំងអស់។ កូន ៥ ដំបូង សុទ្ធតែត្រូវក្រូនឹស​​ ​(Cronus) លេបចូលក្នុងពោះទាំងអស់ ក្នុងនោះមាន ទេពធីតាហេស្ទីអា​ (Hestia) ទេពធីតាឌីមីរឺ (Demeter) ទេពធីតាហេរា (Hera) អទិទេពហេដីស (Hades) និងអទិទេពផូសាយដិន​​ (Poseidon)។ ខណៈពេលនោះដែរ នៅពេលដែរកូនទី ៦ របស់គាត់បានកើតមក ប្រពន្ខរបស់ក្រូនឹស​​ ​(Cronus) ដែរជាទេពធីតា រៀអា (Rhea) បានលេងល្បិចនឹងគាត់ ដោយសារតែទេពកញ្ញាមិនចង់ឲ្យកូនរបស់គាត់ត្រូវបាន ប្តីរបស់ខ្លួន លេបទៀតទេ។ ហេតុនេះហើយ បានជាទេពកញ្ញា បានយកកូនទី ៦ របស់ខ្លួនទៅលាក់ទុកនៅកន្លែកដ៏មាន សុវត្ថិភាពមួយ។ លុះក្រោយមក កូនទី ៦ មួយនេះបានក្លាយទៅជាអទិទេពមួយដែរយើងតែងតែស្គាល់ និងបាន ដឹងគឺ ហ្ស៊ូស (Zeus)។ ទេពធីតារៀអា (Rhea) ក៏បានយកថ្មមួយមកដំណាងថាជា ហ្ស៊ូស (Zeus) ហើយក្រូនឹស​​ ​(Cronus) ក៏បានលេបថ្មនោះទៅ។ នៅពេលដែរបានធំដឹងក្តីឡើង ដោយមានចិត្តចង់ជួយបងប្អូនរបស់ខ្លួន ដែរត្រូវបានឪពុកលេប ទៅនោះ ហ្ស៊ូស (Zeus) ក៏បានបន្លំខ្លួន ហើយឲ្យថ្នាំដ៏ស័ក្តិសិទ្ធិមួយទៅក្រូនឹស​​ ​(Cronus) ដែរនឹងធ្វើឲក្រូនឹស​​ ​(Cronus) ខ្ជាក់កូនរបស់ខ្លួនដែរបានលេបទៅ រួមទាំងថ្មនោះផងដែរ។ នៅពេលដែរបានជួយ បងប្អូនរបស់ខ្លួនហើយ ក៏បានចូលទៅជួយសាយក្លប (Cyclopes) និងហិកាថងខឺរីស (Hecatonchires) ដែរត្រូវ បានក្រូនឹស​​ ​(Cronus) ចាប់ដាក់ក្នុងគុក នៅឯឋានរក។​ ស្របពេលនោះដែរ សាយក្លប (Cyclopes) បានបង្កើត Trident ឲ្យអទិទេពផូសាយដិន​​ (Poseidon) ដែរអាចគ្រប់គ្រងសមុទ្រនានា បង្កើតស៊ូណាមិ និងរញ្ជួយដីជាដើម។ សម្រាប់អទិទេពហេដីស (Hades) វិញ សាយក្លប (Cyclopes) បានបង្កើតមួកមួយដែរអាចជួយបំបាំងកាយបាន។​ ចំណែកឯអទិទេពហ្ស៊ូស (Zeus) វិញ សាយក្លប (Cyclopes) ក៏បានបង្កើត thunderbolt មួយដែរអាចប្រើដើម្បី គ្រប់គ្រង ផ្គរលាន់ រន្ទះ ខ្យល់ ភ្លៀងជាដើម។  

សង្គ្រៀមរវាងអទិទេពហ្ស៊ូស (Zeus) និងអទិទេពក្រូនឹស​​ ​(Cronus) បានកើតឡើងរហូតទៅដល់ ១០ ឆ្នាំ។ ដោយការជួយពីសាយក្លប (Cyclopes) ហិកាថងខឺរីស (Hecatonchires) និងអទិទេពផ្សេងៗទៀត អទិទេពហ្ស៊ូស (Zeus) បានទទួលជ័យជំនះលើការដណ្តើមដំណែងពីឪពុករបស់ខ្លួន។ ចាប់ពីពេលនោះមក ហ្ស៊ូស (Zeus) ក៏បាន ក្លាយជាស្តេចនៃអទិទេព និងទេពធីតាទាំងឡាយ​ ហើយក៏ជាអទិទេពមួយដែរដំណាងឲ្យ មេឃ ភ្លៀង ផ្គរ និងរន្ទះ។ អទិទេពផូសាយដិន​​ (Poseidon) វិញក៏ក្លាយជាអទិទេពដំណាងឲ្យ សមុទ្រនានា និងអទិទេពហេដីស (Hades) ក្លាយជាអ្នកគ្រប់គ្រង ឋាននរក។ ជាមួយគ្នានេះដែរ អទិទេពហ្ស៊ូស (Zeus) ក៏បានស្រឡាញ់គ្នាជាមួយ ទេពធីតា ហេរា (Hera) ហើយ ក្រោយមកទេពធីតាហេរា (Hera) ក៏ក្លាយទៅជាម្ចាស់ក្សត្រីនៃអទិទេព និងទេពធីតា ទាំងឡាយ។  អទិទេពហ្ស៊ូស (Zeus) ទេពធីតាឌីមីរឺ (Demeter) ទេពធីតាហេរា (Hera) និងអទិទេព ផូសាយដិន​​ (Poseidon) និងកូនរបស់អទិទេពហ្ស៊ូស (Zeus) ចំនួន ៨ រូបទៀត ត្រូវបានក្លាយជា The Olympian Gods ដែរជាជំនាន់ អទិទេព និងទេពធីតាចុងក្រោយបង្អោះ នៃទេវកថា របស់ប្រទេស ក្រិក។ ចំណែកឯ ហេដីស (Hades) ក៏បានក្លាយជា អ្នកគ្រប់គ្រងនៅ ឋាននរក។ ជាដើមចមនៃឈ្មោះ Olympian នោះ ដោយសារតែ អទិទេព និងទេពធីតា​ទាំង ១២ រូបនេះបានយក​ ភ្នំ Olympic ជាកន្លែងស្នាក់នៅ។ Olympic គឺជាភ្នំមួយស្ថិតនៅក្នុងប្រទេស ក្រិក។ អទិទេព និងទេពធីតា​ ទាំង ១២ រូបដែរជា The Olympian Gods នោះមានដូចជា៖ 

  • Aphrodite – ទេពធីតានៃសម្រស់ និងសេចក្តីស្រឡាញ់
  • Athena –  ទេពធីតានៃប្រាជ្ញា និងក្បួនសឹកសង្គ្រៀម
  • Artemis – ទេពធីតានៃសត្វព្រៃ ការបរបាញ់ និងដំណាងឲ្យ ព្រះច័ន្ទ
  • Ares -​ អទិទេពនៃភាពក្លាហាន និងការធ្វើសឹកសង្គ្រៀម
  • Apollo – អទិទេពនៃការព្យាបាល និងឱសថ លេងតន្រ្តី និងដំណាងឲ្យព្រះអាទិត្យ
  • Demeter – ទេពធីតាដំណាងឲ្យការដាំដំណាំ និងកសិកម្មនានា
  • Dionysus –  អទិទេពនៃស្រា បន្លែ និងពិធីបុណ្យនានា
  • Hephaestus – អទិទេពដំណាងឲ្យភ្លើង​ ឬការផលិតអាវុធផ្សេងៗ
  • Hermes – អទិទេពនៃពាណិជ្ជកម្ម និងជាអ្នកនាំសារសម្រាប់អទិទេព និងទេពធីតាផ្សេងៗ
  • Hera – ទេពធីតាដែរដំណាងឲ្យការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ ហើយក៏ជាម្ចាស់ក្សត្រីនៃអទិទេព និងទេពធីតា ទាំងឡាយ
  • Poseidon – អទិទេពនៃសមុត្រ (ទឹកជាទូទៅ)
  • Zeus – អទិទេពដែរដំណាងឲ្យមេឃ ផ្គរលាន់ រន្ទះ ខ្យល់ ភ្លៀងជាដើម ហើយក៏ជាស្តេចនៃ អទិទេព និងទេពធីតាទាំងឡាយ 

Posted on

English  Literacy Module 3 (Just Mercy)

In this round 3 of the academic year, we learned about justice in our English literacy class with the essential questions: 

  • Who is responsible for improving society?
  • If there are multiple sides to every story, how do I know what is true? 

We have to read a book called “Just Mercy” by Bryan Stevenson in order to discuss these essential questions. For our skills on this project, we aim to focus on rhetorical analysis (triangle & situation). This rhetorical analysis has 3 techniques which are:  

  • Patho, techniques appeal to emotion
  • Logos, techniques appeal to logic
  • Etho, techniques to build credibility

Just Mercy is a book that is based on real events which talked about how Bryan Stevenson helped to bring justice to the poor, the wrongly condemned, women and children. In this book, it was mainly focused on how he helped Walter McMillian. Walter McMillian was convicted and sentenced to death for the murder of a young white woman in Monroeville, Alabama. But he was wrongly convicted so Bryan and his team tried their best to help find justice for him. 

After learning about this, I started to make more awareness toward this topic. Some people are truly wrongly convicted and it is really unfair for them. They deserve justice too. At the end of this topic, we also got to do a debate on “The Death Penalty is applied unfairly and should not be used”. It helped us to gather information and learned about the death penalty. To be honest, I am still in the middle of this topic whether it should be eliminated or not. But if that person kills another person, he or she must pay back their life to be executed. But before executed, we must have to prove that person is the right one and had committed murder to another person. That way, I might agree more with that. 

From the movie (Just Mercy)
From the book (Just Mercy)
Bryan Stevenson
Posted on

វិធីសាស្ត្រតែងសេចក្តីបែបប្រៀបធៀប

១. សេចក្តីផ្តើម

– លំនាំបញ្ហា 

– ចំណូលបញ្ហា  

– ចំណោទបញ្ហា 

២. តួសេចក្តី

– ឃ្លាភ្ជាប់សេចក្តី

– ពន្យល់ពាក្យគន្លឹះ

– ពន្យល់ន័យប្រធាន

– បកស្រាយប្រធាន

  • លក្ខណៈដូចគ្នា
    • សរុបលក្ខណៈដូចគ្នា  
  • លក្ខណៈខុសគ្នា
    • សរុបលក្ខណៈខុសគ្នា
  • សរុបរួម

៣. សេចក្តីបញ្ចប់

– វាយតម្លៃប្រធាន (ឬកម្មវត្ថុប្រៀបធៀប)

– មតិចូលរួម

 

សំណេរប្រៀបធៀប​រវាង ទំុទាវ ទៅនឹង រូ៉មីអូ​ និងជូលីអែត

ប្រធានបទ: ចូរធ្វើការប្រៀបធៀបសេចក្តីស្នេហារបស់រឿង ​ទុំទាវ ទៅសេចក្តីស្នេហាររបស់រឿង រូ៉មីអូ និងជូលីអែត។​ 

អក្សរសិល្ប៍ មានមុខងារយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការផ្តល់ចំណេះដឹង ទៅដល់អ្នកសិក្សា ឱ្យមានឱកាសបាន ស្វែងយល់បន្ថែមអំពី ជីវភាពរបស់មនុស្ស សេចក្តីស្រឡាញ់ បរិបទសង្គម ក៏ដូចជាការគ្រប់គ្រង់ របស់អ្នកដឹកនាំ ណាមួយ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ អក្សរសិល្ប៍អាចឆ្លុះបញ្ចាំងរឿងរាវជាច្រើនទៀត ដែលបានកើតឡើង នាសម័យ កាលណាមួយ ដែលអ្នកនិពន្ធបានតាក់តែងយកមកបង្ហាញ។ ស្រដៀងនឹងនេះដែរ មានអក្សរសិល្ប៍ជាច្រើនដែល បាន និយាយទាក់ទងទៅនឹង សេចក្តីស្នេហា។ សេចក្តីស្នេហា បានកើតឡើងនៅក្នុងចិត្តមនុស្សគ្រប់ៗរូប តាំងពី ដឹងក្តីមកម៉្លេះ។​ ប៉ុន្តែនៅក្នុងបរិបទសង្គមមួយចំនួន មនុស្សមនាតែងតែប្រកាន់ភ្ចាប់នូវផ្នត់គំនិត ចាស់ៗបុរាណ ដូចជា «នំមិនធំជាងនាឡិ»។​ ដូច្នេះហើយ បានជាមានអក្សរសិល្ប៍ជាច្រើនដែលបាននិយាយរៀបរាប់ និងតាក់ តែងអំពីសេចក្តីស្នេហាដ៏ជូចត់ ដែលបានកើតឡើងនាសម័យ​កាលនីមួយៗដោយសារតែវណ្ណៈ គំនំុគំុគួន បញ្ហា គ្រួសារ និងភាពលោភលន់ ដែលជាមួលហេតុនាំឲ្យ សេចក្តីស្នេហាដ៏សែនផ្អែមល្ហែមមួយនោះ កែប្រែទៅជា សេចក្តីស្នេហាដ៏សែនជូចត់ និងរហូតទៅដល់ការបែកបាក់ ឫបាត់បង់ជីវិតថែមទៀតផង។ អាស្រ័យហេតុនេះ​ បានជាកវីជាច្រើន ខិតខំតាក់តែង អក្សរសិល្ប៍ ដែលទាក់ទងទៅនឹង សេចក្តីស្នេហា ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំង និងជា ដំណោះស្រាយទៅលើបញ្ហាខាងលើ ដែលសង្ឃឹមថាអាចនឹងកែប្រែចិត្តមនុស្សបាន។ បើយើងក្រឡេងទៅមើល អក្សរសិល្ប៍មួយចំនួនដូចជា រឿងទំុទាវដែលបានតាក់តែងឡើងដោយ ព្រះបទុមស្ថេរ (ថេរៈ) សោម «ភិក្ខុសោម» ​និងរឿង រ៉ូមីអូ និងជូលីអែតវិញដែលបាននិពន្ធឡើងដោយលោក William Shakespear  យើងបានសង្គេតឃើញ ថាកវីទាំងពីររូបនេះ ហាក់បីដូចជាមានគំនិតប្រហាក់ប្រហែលនឹងគ្នាដែរស្មេរទាំងពីរូបនេះ បានរៀបរាប់អំពីស្នេហា លួចលាក់មួយ ដ៏សែនផ្អែមល្ហែមតែនៅចុងបញ្ចប់បែរជាជួបរឿងមួយ ដ៏សែនជូរចត់ ទៅវិញ។ ដោយហេតុនេះ ហើយបានប្រធានមួយនេះ​ តម្រូវឲ្យយើងធ្វើការប្រៀធៀបរវាងអក្សរសិល្ប៍ទាំងពីរនេះ។ 

តើស្នេហារវាង ទំុទាវ ប្រៀបធៀបទៅនឹង រូមីអូ និងជូលីអែត មានលក្ខណៈដូចគ្នា​ និងខុសគ្នាត្រង់ណាខ្លះ?​

ដើម្បីជាចង្គៀង សម្រាប់បំភ្លឺទៅដល់ការបកស្រាយគំនិតប្រធានខាងលើនេះ យើងគួរគប្បីស្វែងយល់ ន័យរបស់ពាក្យគន្លឹះប្រធានជាមុនសិន។ «ស្នេហា» (គុណសព្ទ) គឺជាសេចក្តីស្រឡាញ់ស្និទ្ធ សេចក្តីស្រឡាញ់ ជាប់ចិត្ត និងស្អិតដូចជ័រ។ ជាការពិតណាស់ បើយោងទៅតាមការបកស្រាយពាក្យគន្លឹះខាងលើមួយនេះ គំនិត ប្រធានខាងលើមានន័យថា តើសេចក្តីស្រឡាញ់ជាប់ចិត្ត ដែលស្អិតដូចជ័រ រវាងរឿងទំុទាវ ទៅនឹង​ រឿងរូមីអូ និងជូលីអែត មានលក្ខណៈដូចគ្នា​ និងខុសគ្នាត្រង់ណាខ្លះ។ រឿងទំុទាវ ត្រូវបាននិពន្ធឡើងដោយ ព្រះបទុមស្ថេរ (ថេរៈ) សោម «ភិក្ខុសោម» នៅក្នុងសត្សវត្សទី ១៦។ ចំណែឯ រឿង រូ៉មីអូ និងជូលីអែតវិញ ត្រូវបាននិពន្ធឡើង ដោយលោក William Shakespeare ក្នុងសត្សវត្សទី១៥។ ទោះជាអក្សរសិល្ប៍ទាំងពីរនេះ មានលក្ខណៈ ប្រហាល់

ប្រហែលនឹងគ្នាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏នៅតែមានចំណុចមួយចំនួន ដែលនៅតែមានលក្ខណៈខុសគ្នាដែរ។ 

ជាទឡ្ហីករណ៍ នៅក្នុងសេចក្តីស្នេហារវាង ទំុ និងទាវ បានសបញ្ចាក់ឲ្យយើងឃើញថា ស្នេហាពួកគេទាំង ពីរនាក់ គឺជាសេចក្តីស្នេហាភ្លើតភ្លើនមួយ គ្រាន់ឃើញភ្លាមស្រឡាញ់ភ្លែត។ ទន្ទឹមនឹងនេះ សេចក្តីស្នេហារបស់ រ៉ូមីអូ និងជូលីអែត ក៏ជាស្នេហាមួយដ៏ភ្លើតភ្លើនដែរ គ្រាន់តែពួកគេបានឃើញគ្នាភ្លាម ក៏មានការចាប់ចិត្ត​ ស្រឡាញ់ គ្នាភ្លែតតែម្តង។ នៅក្នុងអក្សរសិល្ប៍ រឿងទំុទាវ ទំុគឺជាកូនប្រុសរបស់ស្រ្តីមេម៉ាយម្នាក់នៅឯស្រុកបាភ្នំ ខេត្ត ព្រៃវែង ។ គេ បានបួសរៀនសូត្រ​នៅឯវត្ត វិហារធំ និងរៀនចេះមន្តអាគម ស្មូត​ ផ្លំុបីុ និងធ្វើតោកសម្រាប់លក់។ ដោយសារ តែខ្លួន ចេះធ្វើតោកយកមកលក់នេះហើយ បានជាគេធ្វើតោកយ៉ាងច្រើនសម្រាប់យកមកលក់នៅឯ ខេត្តត្បូងឃ្មំំ។ ក្រោយមក ទំ និងមិត្តសម្លាញ់របស់ខ្លួនឈ្មោះ ពេជ្របានសំុលាកគ្រូព្រះចៅអធិការ ដើម្បីយក់តោក ទៅលក់។ ជាដើមទង​ ដោយសារតែទំុ ចេះស្មូតជាមួយសម្លេង​ដ៏សែនពិរោះរណ្តំនេះហើយ ដែលជាមូលនាំឲ្យអ្នក ស្រុកខេត្ត ត្បូងឃ្មុំ នាំគ្នាផ្អើលឆោឡោមកស្តាប់យ៉ាងអ៊ូរអ៊រ។ រឿងនេះឯង ក៏បានលិចលឺឬទៅដល់នាង ទាវ​ដែលកំពុង ចូលម្លប់តាមប្រពៃណីខ្មែរ។ ខណៈនោះដែរ ទាវក៏បានសំុអង្វរម្តាយរបស់ខ្លួន ឲ្យទៅនិមន្តនេន្រទំុ មកស្មូតនៅផ្ទះ របស់ខ្លួនបានម្តង។ ពេលនេះនេន្រទំុ ក៏បានយល់ស្របនិមន្តមកផ្ទះនាង ហើយក៏ស្មូតបាន យ៉ាងពិរោះដូចគេ និយាយមែន។ ពេលនេះហើយ គឺជាវេលាដែលនាងទាវកំពុងតែចូលម្លប់នោះ ក៏លបមកមើលនេន្រទំុស្មូតហើយ ក៏បានចាប់ផ្តើមកើតកូនចិត្តលង់ស្រឡាញ់ទំុភ្លាម។ ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ នេន្រទំុដែលកំពុងតែស្មូត ក៏ក្រឡេកឃើញ នាងទាវដែលកំពុងអើតលើមមើលខ្លួនកំពុងតែស្មូរ ក៏ចាប់ចិត្តស្រឡាញ់ នាងភ្លែតតែម្តង។ សេចក្តីស្នេហាមួយនេះ ហើយ គឺជាសេចក្តីស្នេហាដ៏ភ្លើតភ្លើនមួយ និងគ្រាន់តែឃើញគ្នាភ្លាម ក៏ចាប់ចិត្តស្រឡាញ់គ្នាភ្លែត។ យ៉ាងណាមិញ បើយើង ក្រឡេកទៅមើលអក្សរសិល្ប៍ រឿង រូ៉មីអូ​ និងជូលីអែតវិញ យើងឃើញថា សេចក្តីស្នេហារបស់ពួកគេ​ ទាំងពីរនាក់ ក៏បានចាប់ផ្តើមពីការឃើញមុខគ្នាតែមួយភ្លែតនោះដែរ។ រ៉ូមីអូ គឺជាកូនប្រុសដ៏សែនសង្ហារមួយរូប របស់គ្រួសារ Montague។ រីឯ ជូលីអែតគឺជាកូនស្រីដែលមានសម្រស់ស្រស់ស្អាតរបស់គ្រួសារ Capulet។ ជាងនេះទៅទៀត តាំងពីដើមឡើយគ្រួសារទាំងពីរនេះ មានជម្លោះសីុសាច់ហត់ឈាមគ្នា ហើយក៏មិនដែលត្រូវគ្នាម្តងណាឡើយ។ បើយើងងាកមក មើលសេចក្តីស្នេហារបស់រ៉ូមីអូ និងជូលីអែត ដែលគ្រាន់តែឃើញភ្លាម ធ្លាក់​ក្នុង​អន្លង់​ស្នេហ៍គេភ្លែតនោះ ក៏បានចាប់ ផ្តើមនៅពេលដែលរ៉ូមីអូ បានលួចទៅចូលរួមកម្មវិធី របស់ក្រុមគ្រួសារ Capulet។ គ្រានោះហើយ រ៉ូមីអូក៏បានចោល នេត្រាទៅឃើញ ជូលីអែតហើយក៏បានសំុនាងធីតាមករាំជាមួយខ្លួន។ អំឡុងពេលនោះហើយ ដែលពួកគេទាំង ពីរនាក់ បានចាប់ចិត្តស្រឡាញ់គ្នាមក។ 

អ្វីដែលសំខាន់ជាងនេះ សេចក្តីស្នេហារបស់ទំុទាវ រវាងនឹង រ៉ូមីអូ​ និងជូលីអែតក៏បានជួបឧុបសកពីគ្រួសារ ដែរ។ ទំុ គឺជាមនុស្សដែលមានរូបសម្បត្តិសមរម្យ ព្រមទាំងចំណេះដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ផងដែរ។ តែជាអកុសល ដោយ ហេតុតែ​ទំុខ្វះទ្រព្យសម្បត្តិ ដូច្នេះហើយបានជា យាយផាន់ដែលជាម្តាយ នាងទាវ មិនយល់ព្រមលើកកូនឲ្យទៅទំុ តែបែជាចង់លោកកូនរបស់ខ្លួនឲ្យទៅ មឿនងួនដែលជាអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិ និងជាកូនចៅហ្វាយខេត្ត ត្បូងឃ្មំុ ទៅវិញ។ បន្ថែមពីនេះ បើយើងក្រឡេងទៅមើល រឿងរ៉ូមីអូ និងជូលីអែតវិញ ស្នេហារបស់តួអង្គទាំងពីរនេះ ក៏បាន

ជួបប្រទះបញ្ហាពីគ្រួសារទាំងសងខាងដែរ។ ដោយហេតុតែគ្រួសារ​របស់រ៉ូមីអូ និងគ្រួសារជូលីអែតមានជម្លោះសុី សាច់ហត់ឈាមគ្នានេះហើយ បានជាហេតុនាំឲ្យស្នេហារបស់ពួកគេទាំងពីរមានភាពរអាក់រអួលដែរ។ 

ផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹង ប្រធានបទដែលរៀបរាប់អំពីបញ្ហាគ្រួសារ​ ដែរធ្វើការប៉ះពាល់ទៅដល់សេចក្តី ស្នេហា របស់តួអង្គទាំងបួនរូបនេះ យើងក៏មានបញ្ហាមួយទៀតដែលយើងគួរតែធ្វើការប្រៀបធៀបដែរ។ នៅក្នុង អក្សរ​ សិល្ប៍ទាំងពីរខាងលើ វាបានសបញ្ចាក់ឲ្យយើងឃើញថា តួអង្គទាវ ក៏ដូចជា ជូលីអែតគឺសុតតែត្រូវបានទទួលនូវ ការបង្ខិតបង្ខំពីឪពុកម្តាយរបស់ខ្លួន ឲ្យទៅរៀបការជាមួយមនុស្សទាំងដែលខ្លួនមិនបានស្រឡាញ់ផង។ តួយ៉ាង នៅក្នុង រឿង ទំុទាវ ទាវក៏ត្រូវបានទទួលរកនូវការបង្ខិតបង្ខំពីម្តាយរបស់ខ្លួន ឲ្យទៅរៀបការជាមួយមឿនងួន​​ ដែល ជាមនុស្សមានទ្រព្យសម្បត្តិទៅវិញ។ រួមជាមួយគ្នានេះដែរ រឿងរ៉ូមីអូ និងជូលីអែត ជូលីអែតក៏ត្រូវបានមានការ បង្ខិតបង្ខំពី​ឪពុក​ ម្តាយរបស់ខ្លួនដែរ។ ជាឧទាហរណ៍ ជូលីអែតត្រូវបង្ខឲ្យទៅរៀបការជាមួយ Paris ដែលត្រូវជា សាច់ញាតិរបស់ស្តេចទៅវិញ។ 

គួរឲ្យកត់សម្គាល់ផងដែរថា នៅក្នុងអក្សរសិល្ប៍ទាំងពីរនេះ កវីទាំងពីររូបបានតាក់តែងរឿងទាំងពីរនេះ ឡើង ដោយឲ្យតួអង្គសំខាន់ៗ ទាំងបួននាក់ស្លាប់យ៉ាងអណោចអធម។ ​នៅក្នុងអក្សរសិល្ប៍ រឿងទំុទាវ ទំុត្រូវបាន ក្រុមអាមាត្យរបស់ អរជូន ដេញតាមសម្លាប់យ៉ាងរន្ធត់ក្រៃលែង។ ទំុត្រូវបានគេសម្លាប់ដោយសារ តែគេចោទថា ចង់មានបំណងបំបែកបំបាក់ កម្មវិធីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់មឺុនងួន ជាមួយនឹងនាងទាវ ដែលទាវក្លាយជាភរិយា របស់​ ខ្លួន​រួចទៅហើយ។ ដូច្នេះហើយក៏ត្រូវបានគេ ដេញសម្លាប់ ហើយក៏ត្រូវបានបង់ជីវិតនៅក្រោមដើមពោធិ៍ យ៉ាងកំសត់។ គ្រាន់តែដឹងដំណឹងនេះភ្លាម ទាវក៏បាន​ រត់ទៅតាមស្វែងរកមើល ព្រោះមិនជឿនូវសម្តីគេប្រាប់។ លុះត្រាតែ ទៅដល់ក្រោមដើមពោធិ៍នោះហើយ ទាវ ពិតជារន្ធត់ចិត្តឥតក្រៃលែង។ ភ្លាមៗនោះ ទាវក៏បានដក កំបិតស្នៀត ដែលគេយកទៅចាក់សម្លាប់ទំុនោះ មកចាក់ខ្លួនឯកដើម្បីបញ្ចប់ជីវិតក្នុងគ្រានោះតែម្តងទៅ។ ស្រដៀងនឹងនេះដែរ នៅក្នុងអក្សរសិល្ប៍ របស់លោក William Shakespere គាត់បានបញ្ចប់សាច់រឿងដោយ បញ្ចប់ជីវិតរបស់តួអង្គទាំងពីរដែរ។ រ៉ូមីអូក៏បាន លេបថ្នាំសម្លាប់ខ្លួន ដោយគិតថាជូលីអែត ត្រូវបានបាត់បង់ អាយុជីវិតរួចមកហើយ។ ប៉ុន្តែ ជូលីអែតគ្រាន់តែលេប ថ្នាំ​ដើម្បីធ្វើពុតជាស្លាប់តែប៉ុណ្ណោះ ដោយសារតែមិនចង់ ទៅរៀបការជាមួយ Paris. ក្រោយពីបានងើប​​ ពីការបាត់បង់ ស្មារតីអស់ជិតរយៈពេល ២៤ម៉ោងនោះ ទេពកញ្ញា ក៏បានឃើញស្វាមីរបស់ខ្លួន គឺរ៉ូមីអូ ត្រូវបានបាត់បង់អាយុ ជីវិត ជិតខ្លួនធីតាបាត់ទៅហើយ។  ភ្លាមៗនោះ ជូលីអែតមានសេចក្តីខ្លោចចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ក៏យកកូនកាំបិតស្នៀតពីចង្កេះរបស់រ៉ូមីអូ យក មកបញ្ចប់សង្ខារបស់ខ្លួន នាពេលនោះទៅ។ ជាការពិតណាស់​ អក្សរសិល្ប៍ទាំងពីរនេះបានឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យយើង ឃើញថា វាមានកន្លែងជា ច្រើនដែលស្មេរទាំងពីររូបនេះបាននិពន្ធឡើងដូចគ្នា ជាមួយគោលគំនិតតែមួយ គឹចង់ ដោះស្រាយបញ្ហា និងផ្លាស់ ប្តួរផ្នត់គំនិតចាស់ៗបុរាណ។ កវីទាំងពីររូបនេះ គឺចង់ផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតដែលបាន ពោលថា «នំមិនធំជាងនាឡិ»។  «នំមិនធំជាងនាឡិ» គឺមានន័យថា ទោះនំចំណីសម្រាប់បរិភោគ មិនថាជានំអ្វី ឫមាន ឱជារសឆ្ងាញ់យ៉ាងណា ក៏ដោយ ក៏នូវតែមិនមានទំហំធំជាងនាឡិដែររជារង្វាស់រង្វាល់នំដែរ។ ប៉ុន្តែបើយើងប្រៀប​ ធៀបជាមួយនឹងមនុស្ស លោកវិញ គឺមានន័យថាឪពុកម្តាយគឺជាអ្នកជ្រើសរើសគូរស្រករ​សម្រាប់កូនរបស់ខ្លួន។ ផ្ទុយទៅវិញ កវីទាំងពីររូប នេះ គឺចង់ផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតមួយនេះដោយចង់ឲ្យកូនចៅជាអ្នករើសគូរស្រករសម្រាប់ខ្លួន ឯងទៅវិញ។ 

បើយើងបង្វិលទៅរក​មើល អក្សរសិល្ប៍ទាំងពីរនេះឡើងវិញម្តងទៀង យើងឃើញថា វាក៏មានសភាពខុស គ្នារវាងរឿងទាំងពីរនេះ តែក៏មិនមានច្រើននោះដែរ។ ជាទឡ្ហីករណ៍ សេចក្តីស្រឡាញ់របស់ទំុ និងទាវគឺជាសេចក្តី ស្នេហា មិនមែនជាការលួចលាក់នោះទេ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ការរៀប​​អាពាហ៍ពិពាហ៍ របស់គេទាំងពីររូប ក៏ត្រូវ បានការដឹងលឺពីស្តេចខ្មែរដែរគឺ ព្រះនាម ស្តេចរាមាជើងព្រៃ។ ប៉ុន្តែដោយសារ តែសេចក្តីលោភលន់របស់យាយ ផាន់ដែរជាម្តាយរបស់ទាវ គាត់ក៏បានរៀបចំពិធីមង្គលការរបស់ ទាវម្តងទៀតតែលើនេះជាមួយនឹង មឺុនងួនទៅ​​​ វិញ។​​ ផ្ទុយទៅវិញ ចំពោះរឿង រ៉ូមីអូ និងជូលីអែតវិញ សេចក្តីស្នេហារបស់គេទាំងនាក់វិញ គឺជាសេចក្តីស្នេហា​ ដែរ មានការលួចលាក់ពី ឪពុកម្តាយរៀងៗខ្លួន។ គ្រាន់តែបានជួបគ្នាតែម្តងគត់តែប៉ុណ្ណោះក៏មានគម្រោងចង់ រៀប ​​អាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយនឹងគ្នារួចទៅហើយ។ ជាការពិតណាស់ ការជួបគ្នាជាលើកទីពីរ គឺជាពេលវេលាដែល គេ​ ទាំងពីររូបបានរៀបការជាមួយគ្នាដោយមិនបានមានការដឹងលឺ ពីឪពុកម្តាយនោះទេ។ លុះត្រាតែជីវិតរបស់គេ ទាំងពីរត្រូវបានបាត់បង់ហើយ ទើបឪពុកម្តាយរៀងៗខ្លួន បានជ្រាបដំណឹងអំពីសេចក្តីស្នេហារបស់គេទាំងពីររូប។ អាស្រ័យហេតុនេះ វាអាចសបញ្ចាក់ឲ្យយើងឃើញថា អក្សរសិល្ប៍ទាំងពីរនេះ វាក៏មានកន្លែងមួយចំនួន ដែលស្មេរ ទាំងពីររូបនេះបាននិពន្ធឡើងដែរមានសភាពខុសគ្នាដែរ។ 

ជាការសន្និដ្ឋានឡើងវិញ យើងអាចវាយតម្លៃបានថាអក្សរសិល្ប៍ទាំងពីរនេះ បាននិពន្ធឡើងដោយក្នុង គោលបំណងចង់លុបបំបាត់ផ្នត់គំនិតចាស់ៗបុរាណដូចជា «នំមិនធំជាងនាឡិ»។ រឿងទំុទាវ និងរឿងរ៉ូមីអូ និងជូលីអែត បាននិយាយរៀបរាប់ អំពីសេចក្តីស្នេហាដ៏ផ្អែមល្ហែម ប៉ុន្តែដោយសារតែវណ្ណៈ គំុនំគម់គួន បញ្ហា គ្រួសារ និងភាពលោភលន់ បាននាំឲ្យ សេចក្តីស្នេហាដ៏សែនផ្អែមល្ហែមមួយនោះ កែប្រែទៅជា សេចក្តីស្នេហាមួយ ដ៏សែនជូចត់ និងរហូតទៅដល់ការបាត់បង់ ជីវិតថែមទៀតផង។ អ្វីដែលសំខាន់ជាងនេះទៅទៀត យើងអាច សង្គេតឃើញថាកវីទាំងពីររូបនេះហាក់បីដូចជា មានគំនិតប្រហាក់ប្រហែលនឹងគ្នា ដែលជាហេតុនាំឲ្យមា​នការ ប្រៀប​​ធៀបមួយនេះ។ ជារការពិតណាស់អក្សរសិល្ប៍ទាំងពីរនេះ បានតាក់តែងឡើងដោយមានចំណុចមួយចំនួន ដូចគ្នាដូចជាសេចក្តីស្នេហាទៅក្នុងរឿងទាំងពីរនេះ គឺជាសេចក្តីស្នេហាមួយដ៏ភ្លើតភ្លើនគ្រាន់ឃើញភ្លាម​​ ក៏ ស្រលាញ់ភ្លែត។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះបញ្ហាគ្រួសារ គឺជាបញ្ហាដ៏ចំបងមួយដែល ដែលបានធ្វើការប៉ះពាល់ដល់ សេចក្តីសេ្នហា របស់តួអង្គទាំងបួនរូបនេះ។ ម្យា៉ងវិញទៀត​ តូអង្គស្រីនៅក្នុងរឿងទាំងពីរនេះ ត្រូវបានមានការ បង្ខិតបង្ខំពីឪពុកម្តាយឲ្យទៅរៀបការជាមួយមនុស្ស ដែលខ្លួនមិនបានស្រឡាញ់។ ជាអវសាន តូអង្គទាំងបួន រូបនេះ ត្រូវបានបាត់បង់ជីវិតយ៉ាងអនោចអធមនៅទីបញ្ចប់ទៅវិញ។ ផ្ទុយទៅវិញ យើងក៏បានឃើញថា មាន ចំណុច មួយចំនួនដែលមានលក្ខណខុសគ្នា គឺសេចក្តីសេ្នហារបស់ទំុ និងទាវគឺជាសេចក្តីសេ្នហាមួយដែលមិនបាន មានការ លួចលាក់ពីឪពុកម្តាយនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញសេចក្តីស្នេហារបស់ រ៉ូមីអូ និងជូលីអែតវិញ គឺជាសេចក្តី សេ្នហាមួយដែលមានការលួចលាក់ពីឪពុកម្តាយ។

ផ្អែកទៅលើការប្រៀបធៀបខាងលើ យើងអាចសន្និដ្ឆានបានថាអក្សរសិល្ប៍ទាំងពីរនេះ មានលក្ខណដូច គ្នាជាច្រើនជាង ចំណុចលក្ខណខុសគ្នា។ អក្សរសិល្ប៍ទាំងពីរនេះ មានលក្ខណដូចគ្នាបូករួមទាំងអត្ថន័យ​ អត្ថរូប និង អត្ថរស។ ឆ្លងទៅតាមការប្រៀបធៀបខាងលើ វាអាចឆ្លុះបញ្ចាំងបានថា រឿងទាំងពីរនេះដែលបានតាក់តែង និងនិពន្ធឡើងដោយ  ព្រះបទុមស្ថេរ (ថេរៈ) សោម «ភិក្ខុសោម» ​និងលោក William Shakespear ក្នុងគោល បំណងតែមួយគឺ ចង់ផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតចាស់ៗបុរាណដូចដែលបានពោលថា «នំមិនធំជាងនាឡិ»។ អាស្រ័យ ហេតុ នេះហើយ បានជាកវីទាំងពីររូបនេះ ខិតខំតាក់តែងអក្សរសិល្ប៍ ដែលទាក់ទងទៅនឹង សេចក្តីស្នេហា ដើម្បីឆ្លុះ បញ្ចាំង និងជាដំណោះស្រាយ ដែលសង្ឃឹមថាអាចនឹងកែប្រែចិត្តមនុស្សបាន។ ជាការពិតណាស់ ឪពុកម្តាយមួយចំនួនធំ បានយល់ច្បាស់នូវរឿងមួយនេះ ក៏ចាប់ផ្តើមបើកសិទ្ធឲ្យ កុលបុត្រ កុលធីតារបស់ខ្លួន ជាអ្នកមានសិទ្ធ ក្នុងការរើសគូរស្រករសម្រាប់ខ្លួន។ 

ជាចុងក្រោយ យើងជាកូនចៅជំនាន់ក្រោយ គួរគប្បីស្វែងយល់បន្ថែមឲ្យបានសីុជម្រៅនូវ  អក្សរ សិល្ប៍នីមួយៗ មិនថាអក្សរសិល្ប៍ជាតិ ឫក៏អក្សរសិល្ប៍បរទេសនោះទេ គឺសុតតែមានប្រយោជន៏ និងផ្តល់ចំណេះ ដឹងដល់យើងគ្រប់ៗរូប។ តួយ៉ាង ដូចជារឿងទាំងពីរនេះ បានឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យយើងបានឃើញថា វាគឺជាដំណោះ ស្រាយមួយដែលបានដោះស្រាយបញ្ហាដ៏អយុត្តិធម៍មួយនេះសម្រាប់យើងដែលជា កូនចៅមិនអាចមានសិទ្ធក្នុង ការជ្រើសរើសគូរស្រកររបស់ខ្លួន។ ដូចដែលលោកគ្រូរបស់ខ្ញំុ គាត់បាននិយាយថា «បើទំុទាវមិនបានស្លាប់ ក្នុងសម័យនេះទេ ទំុទាវសម័យនេះគ៏មិនរស់ដែរ»។ 

       

Posted on

Pop Sonnet

William Shakespeare was an English playwright, poet, and actor, widely regarded as the greatest writer in the English language. His many works are about life, love, death, revenge, grief, jealousy, murder, magic, and mystery. One of his famous plays was “Romeo and Juliet”, which was about tragedy mixed with comedy. Talking about his sonnet that we called the Shakespearean sonnet, is divided into three quatrains and rhyming couplets. ABAB is the first quatrain where the writers explain the theme or the main idea. The second quatrain, which is CDCD, is where the writers explain more about their theme or the main idea. For EFEF, is the third quatrain where writers should start to finish explaining their theme and start moving on to the conclusion part. GG is the Fourth quatrain that only has 2 lines. And in this last quatrain, the writers should write about the conclusion of the theme. In this day and age, people started to invent one cool thing which is called the “Pop sonnet”. Pop sonnets are just like Shakespearean sonnets but just take pop songs or hit songs to make it into a sonnet that follows the Shakespearean sonnet structure. So below is the assignment that I got from my English literacy teacher, which is to pick a song and make it into a pop sonnet. I chose the song from one of the famous artists named Shawn Mendes. The song is called Treat You Better.   

Treat you better – Shawn Mendes

 

I nev’r wanteth to forswear to thee

But I see on thy visage and thy eyes

I knoweth that he’s just not right for thee

I knoweth he wilt not beest the right guy

 

I can treat thee way better than he can 

Tell me wherefore art thee wast time with him

And wench like thee deserve a gentleman

When thee should beest with me instead of him

 

I’ll cease time when thee said you’d like me too

I wanna give thee the love that thee lost

I wanna give thee the love that is true

The true love that wilt take nothing to cost 

 

Hold my hand still and I shall beest ’round

I promise that I will not let  thee down

 

Posted on

ការស្រាវជ្រាយអំពី ដំណោះស្រាយ និងផលប៉ះពាល់នៃកំហឹង

 

ខឹង៖ កម្រើកចិត្តដោយទោមនុស្ស ព្រោះមានអារម្មណ៍មិនគាប់ចិត្ត មកប៉ះពាល់ត្រូវទ្វារទាំង៦ មានចក្ខុទ្វារជាដើម នាំឲ្យក្តួលក្តៅចិត្តឡើង។

 

មូលហេតុនៃ កំហឹង

  • ការបាត់បង់ស្នេហា
  • ចរិតឈ្លើយរបស់អ្នកដទៃ
  • ការឈឺចាប់
  • ការស្ទះចរាចរណ៍
  • មិនចេះយល់ចិត្តគ្នា
  • ការអន់ចិត្ត
  • ជម្ងឺផ្លូវកាយ ឬផ្លូវចិត្ត
  • គ្រឿងញៀន ឬគ្រឿងស្រវឹង
  • ការទទួលរងភាពអយុត្តិធម៌
  • ការត្រូវអ្នកដទៃធ្វើបាប
  • ឃ្លាន
  • ភាពអាម៉ាស់មុខ
  • អត់ចេះគ្រប់គ្រង ចិត្ត និងញាណទាំងប្រាំ
  • បញ្ហាដាច់លុយ
  • ជម្លោះ
  • អារម្មណ៏គ្មានសុវត្ថិភាព (ខ្លាចត្រូវគេធ្វើបាប ខ្លាចគេនិយាយដើម គិតថាគេក្បត់ខ្លួន ឬអ្នកដទៃមើលងាយ)

 

តើកំហឹង មានផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ ដល់មនុស្ស​ និងសង្គម ឬពិភពលោក? 

  • ការប្រើប្រាស់ អំពើហឹង្សា
  • បែកបាក់មនុស្សជាទីស្រឡាញ់
  • បាត់បង់ទ្រព្យសម្បត្តិ
  • បែកបាក់ ការសាម្គី
  • មិនអាចសម្រចបាននូវគោលដៅជីវិត
  • លែងនិយាយរកគ្នា
  • មានជំងឺ
  • អាចឈានទៅដល់ការបាត់បង់អាយុជីវិត
  • សង្គ្រាមក្នុងប្រទេស/សង្គ្រាមលោក
  • ពិភពលោកគ្មានការរីកចម្រើន

 

ដំណោះស្រាយ ដើម្បីកាត់បន្ថយ ឬលុបបំបាត់កំហឹង? 

  • ទទួលយក​ទម្រង់​នៃ​ការស្រឡាញ់ និង​លួងលោម​ (ពីមនុស្សចិត្តស្និទ្ធ)
  • ទំពារ​ស្ករ​កៅស៊ូ​
  • ធ្វើ​លំ​ហាត់ប្រាណ​
  • ច្រៀង ឫស្តាប់នូវ​ចម្រៀង​ដែល​អ្នក​ចូលចិត្ត 
  • អានសៀវភៅ
  • ធ្វើការងារផ្ទះ
  • ឈរ​ ឬសម្លឹងជិត​រុក្ខជាតិ (រំហែលអារម្មណ៏ឲ្យបានច្រើន)
  • គិតមុននិយាយ
  • យូហ្គា និងសមាធិ
  • មើល ឫអានរឿងកំប្លែង
  • ដងដង្ហើម ធំៗ​ ឫវែងៗ
  • គិតអ្វីៗ ដែលល្អ
  • សើច និងញញឹមឲ្យបានច្រើន

 

បើសិន មនុស្ស ស្ងប់ចិត្ត ឬមិនមានកំហឹង តើសង្គម ឬពិភពលោក នឹងមានលទ្ធផល បែបណា?

  • ឈានទៅដល់ការលុបបំបាត់ ការប្រើប្រាស់អំពើហឹង្សារ
  • គ្មានការបែកបាក់ពីមនុស្សជាទីស្រឡាញ់
  • គ្មានការបែកបាក់សាម្គី 
  • មនុស្សនឹងមានការសហការណ៍ច្រើនជាងមុន
  • នាំឲ្យយើងសម្រេចគោលដៅណាមួយបានសម្រេច
  • អាចនាំឲ្យយើងមានអាយុវែង
  • មនុស្សរស់នៅដោយភាព សម្បាយរីករាយ និងមានសុខសុវត្ថិភាព
  • ពិភពលោកមានសន្តិភាព មិនមានសង្គ្រាមកើតឡើង
  • ពិភពលោក នឹងមានការរីកចម្រើនជាលំដាប់
Posted on

Round 5: Online Learning during Lock Down

Even Though CoronaVirus has stopped us from going to school, but we still can learn and improve our knowledge through online learning. English literacy is still one of the subjects that we still need to improve. For this round 5 during the lockdown, we had to improve our English literacy skills such as reading and writing. We had 8 weeks and 8 different themes for each week. One of the themes that I like the most was “art”. Art was a theme for week 7. After I have done this theme for week 7 I can know how important art is to everyone and so on I can reflect on my own relationship with art, how art has helped me to release stress. I also can explore more about art in different museums on the internet all around the world to see different art pieces so I can recreate them by using my creativity and household items whenever I felt bored during this lockdown. Moreover, for this theme, I got to learn more things about art, especially one of the types of art called surrealism. In addition, after I learned about it, I also got to write a short story by using it too. In conclusion, even if we can’t go to school, online learning is still engaging between students and teachers and we still can gain knowledge and improve our skills through different subjects that we learned.

Posted on

ការសិក្សា អំពីរបៀបសរសេរ ការថ្លែងសុន្ទរកថា

 

ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា

ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ

សុន្ទរកថា ការប្រកាសជូនដំណឹង ស្តីអំពីជំងឺ កូវីដ – ១៩ របស់សិស្សានុសិស្ស នៃសាលា ភាពជាអ្នកដឹកនាំឡៃហ្គ័រ

 

ជាកិច្ចចាប់ផ្តើម ទូលព្រះបង្គំ សូមក្រាបថ្វាយបង្គំ ទៅដល់ សម្តេច​ ព្រះ​ អគ្គ​មហា​ សង្ឃ​រាជា​ ធិបតី ទេព វង្ស​ សម្តេចព្រះ​មហាសង្ឃរាជ ​នៃ​ព្រះរាជា ណាចក្រ ​កម្ពុជា​ និងព្រះសង្ឃរាជ មហាសង្ឃរាជា ​ធិបតី កិត្តិ​ឧទ្ទេសបណ្ឌិត បួរ គ្រី សម្តេច​ ព្រះមហា សង្ឃរាជ នៃគណៈ​ធម្មយុត្តិកនិកាយ នៃ​ព្រះរាជា ណាចក្រ ​កម្ពុជា ទាំងពីរ គណៈ ជាទី​ សក្ការៈដ៍ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត។

ខ្ញំុព្រះករុណា សូមក្រាបថ្វាយបង្គំ ទៅដល់ ព្រះករុណា​ ព្រះបានសម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃប្រទេស កម្ពុជា ជាទី សក្ការៈ ដ៍ខ្ពង់ខ្ពស់។ 

ខ្ញំុបាទ សូមគោរព ទៅដល់​ សម្តេចវិបុលសេនាភក្តី សាយ ឈុំ ប្រធាន ព្រឹទ្ធសភា នៃព្រះរាជា ណាចក្រកម្ពុជា និងសម្តេច អគ្គមហាពញាចក្រី ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាទីគោរព។ 

សូមគោរព ទៅដល់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុន សែន ​នាយក រដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជា ណាចក្រ​កម្ពុជា និងសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន ប្រធានកាកបាទក្រហមនៃ ព្រះរាជា ណាចក្រកម្ពុជា ដ៍ឧត្តុងឧត្តម ។ 

សូមគោរព ទៅដល់សម្តេចទ្រង់ ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អ្នកឧកញ៉ា លោក ឧកញ៉ា ទាំងអស់ ជាទីមេត្រី។ 

សូមជំរាបសួរ លោកយាយ លោកតា លោក លោកស្រី អ្នកនាងកញ្ញា បងប្រុស បងស្រី និង សួស្តីដល់ សិស្សានុសិស្ស ទាំងអស់ដែលមាន វត្តមាន នៅក្នុង អង្គ សិខាសិលា​ មួយនេះ ជាទី ស្រឡាញ់។

ថ្ងៃនេះ គឺជា​ថ្ងៃ​ដ៏​ឧត្ដុង្គឧត្ដម​បំផុត ក្នុងនាម ខ្ញុំព្រះករុណា/ ខ្ញុំបាទ ជាតំណាងឲ្យសិស្សានុសិស្ស នៃសាលា ភាពជាអ្នកដឹកនាំឡៃហ្គ័រ ដែលបានមាន ឱកាសចូលរួម ក្នុងកម្មពិធី​មួយនេះ ដើម្បីប្រកាសជូនដំណឹង ដើម្បីយល់​ ដឹងបន្ថែម អំពីជំងឺ វីរុស កូវីដ – ​១៩ ដែលទើបតែផ្ទុះឡើង ថ្មីៗនេះ។ នៅក្នុងការ​ បើកសុន្ទរកថា​ មួយនេះ  ខ្ញុំព្រះ​ ករុណា / ខ្ញុំបាទ នឹងលើកឡើងនូវ ប្រាំចំណុចធំៗ ដែលទាក់ទង ទៅនឹង វីរុស កូវីដ – ​១៩មួយ នេះ ដែលដំបូង ឡើង ​គឺនិយាយ អំពីប្រវត្តិនៃ វីរុស ការឆ្លង រោគសញ្ញា វិធីការពារ និងចំនួន ប្រជាជនដែល បានស្លាប់ដោយសារ វីរុស មួយនេះ។ 

ជាដើមចម វីរុសមួយនេះ បានផ្ទុះឡើង នៅក្នុងទីក្រុង វូហាន នៃប្រទេស ចិន។​ បើតាមការ ស្រាវជ្រាវ មនុស្ស ដែលរស់នៅទីក្រុង នោះបាន ឆ្លងវីរុសនេះ បន្ទាប់ពីពួកគាត់បាន បរិភោគគ្រឿងសមុទ្រ ដែលបាន ដាក់លក់ នៅផ្សារមួយ នៅទីក្រុងមួយនោះ តែម្តង។ នៅថ្ងៃទី ៣១​ ខែធ្នូរ ឆ្នាំ២០១៩​ ជំងឺនេះ ត្រូវបាន រាយការណ៍ ទៅអង្គការសុខភាព ពិភពលោក ហើយ រាជរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេស ចិន បានប្រកាសជាផ្លូវការ អំពី វីរុស កូវីដ-១៩ នៅថ្ងៃទី០៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ បន្ទាប់ពីបាន ឆ្លងកាត់ការត្រួតពិនិត្យ ពីអង្គការ សុខភាព ពិភពលោក។​ គួរឲ្យកត់សម្គាល់ផងដែរថា បន្ទាប់ពីការរាយការ, នៅថ្ងៃទី១១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ រដ្ឋាភិបាលចិន ក៏បានប្រកាស ពីការស្លាប់ដំបូងបំផុត របស់អ្នកជំងឺអាយុ៦១ឆ្នាំម្នាក់ ដែលមានផ្ទុក វីរុស កូវីដ-១៩។ យោងទៅ តាម អង្គការសុខភាព ពិភពលោក វីរុសមួយនេះ អាចឆ្លង ដោយការក្អក, ការប៉ះ ឬចាប់ដៃគ្នា, ការនិយាយ​ ជិតគ្នាពេក​,តាមរយៈការប៉ះវត្ថុផ្សេងៗ  ដែលផ្ទុកវីរុសនេះ ឬយកដៃ មកប៉ះមុខ ឬមាត់​ ជាដើម។ រួមជាមួយ គ្នានេះដែរ មនុស្សដែលផ្ទុក វីរុសនេះ តែងតែមានអាការ ឬរោគសញ្ញា ក្តៅខ្លួន, ក្អក, ពិបាក ដកដង្ហើម, ដង្ហើមខ្លី និងឈឺក្បាល ឬឈឺក។ ផ្ទុយទៅវិញ បើយើងក្រឡេកទៅមើល អំពីវីធីការពារខ្លួន ពីវីរុសមួយ​ នេះវិញ យើងឃើញ ថា មានវិធីជាច្រើន ដើម្បីការពារ ពីការឆ្លងវីរុស មួយនេះ។ បើយោងទៅតាមអង្គសុខភាព ពិភពលោក​ អាចស បញ្ចាក់ ឲ្យឃើញថា យើងអាចការពារពីការឆ្លងវីរុស មួយនេះតាមរយៈការ លាងដៃ អោយបាន ញឹកញាប់, រក្សាគម្លាតនៅពេលប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយអ្នកដទៃ ចៀសវាងការប៉ះភ្នែក ច្រមុះ និងមាត់ អនុវត្តអនាម័យ ផ្លូវដង្ហើម ហើយប្រសិនបើអ្នកក្តៅខ្លួនក្អក និងពិបាកដកដង្ហើម សូមស្វែងរកការព្យាបាលភ្លាមៗ និងអានព័ត៌មាន ឬធ្វើតាមដំបូន្មានដែលត្រូវបានផ្តល់ដោយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នក ។

​ជាការសន្និដ្ឋាន  មកដល់ពេលនេះ ១៨១ប្រទេស ទូទាំងពិភពលោក បានទទួលរងគ្រោះថ្នាក់ នៃវីរុស​ មួយនេះ។ បណ្តាល ប្រទេសទាំងនេះ មានដូចជា កាណាដា​, រុស្សី, អុីតាលី, វៀតណាម, កម្ពុជា។ល។ បន្ថែមពីនេះ ទៅទៀត រហូតមកដល់ ពេលនេះ អ្នកជំងីបានកើនឡើង រហូតទៅដល់ ៣៩,៣៩២ នាក់ ទូទាំងពិភពលោក។ ក្នុងតួលេខ នេះដែរ អ្នកជំងឺដែលមានអាការមិនធ្ងន់ធ្ងរ មានរហូតទៅដល់ ៣៣,១៥៤នាក់ និងអ្នកជំងឺដែលមាន អាការ ធ្ងន់ធ្ងរ រហូត ទៅដល់ ៦,២៣៨នាក់។ ជាអវស្សានទៅវិញ អ្នកជំងឺ រហូតទៅដល់ ៣,៣៨៧ នាក់ត្រូវបាន ចែងឋានទៅ។ ​ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ​ ក៍វីរុសមួយនេះ មិនអាចឆ្លងដោយងាយៗនេះទ បើយើងទាំងអស់គ្នា គោរព និងប្រតិ្តបត្តិ តាមវិធីការពារ ខាងលើ។ 

ខណពេលនេះ ការបើកសុន្ទរកថា របស់ ខ្ញុំព្រះករុណា/ ខ្ញុំបាទ នៅក្នុងអង្គសិក្ខាសិលា មួយនេះ ឈានមកដល់ ទីបញ្ចប់។ 

ជាទីចុងក្រោយ ក្នុងនាម ខ្ញុំ​ព្រះករុណា ជាតំណាងសិស្សានុសិស្សនៃសាលាភាពជាអ្នកដឹកនាំឡៃហ្គ័រ​ ទូលព្រះបង្គំ ខ្ញុំព្រះករុណា/ ខ្ញុំម្ចាស់់ សូមថ្វាយព្រះពរ ប្រគេនពរ ជូនទៅដល់ព្រះសង្ឈទាំងពីរគណ:​​ ដ៍ខ្ពង់ខ្ពស់ជាទីបំផុត។ 

សូមបួងសួង ដល់ទេវតាតាមថែរក្សា ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងសូមជួយ បីបាច់ថែរក្សា ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះ រាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាទីសក្ការៈ ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់។​ 

ខ្ញំុបាទ សូមប្រសិទ្ធពរជូន ទៅដល់​ សម្តេចវិបុលសេនាភក្តី សាយ ឈុំ ប្រធាន ព្រឹទ្ធសភា នៃព្រះរាជា ណាចក្រកម្ពុជា និងសម្តេច អគ្គមហាពញ្ញាចក្រី ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាទីគោរព។ 

សូមជូនពរ ទៅដល់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុន សែន ​នាយក រដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជា ណាចក្រ​កម្ពុជា និងសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន ប្រធានកាកបាទក្រហមនៃ ព្រះរាជា ណាចក្រកម្ពុជា ដ៍ឧត្តុងឧត្តម ។ 

ខ្ញំុបាទសូមជូនពរ ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ភ្ញៀវកិត្តិយសជាតិ និងអន្តរជាតិ ទាំងអស់ ព្រមទាំង លោកយាយ លោកតា លោក លោកស្រី អ្នកនាងកញ្ញា បងប្រុស បងស្រី និង សិស្សានុសិស្ស ទាំងអស់ដែលមាន វត្តមាន នៅក្នុង អង្គ សិខាសិលា​ មួយនេះ សូមឲ្យមានសិរីសួស្តី ជ័យមង្គល និងបាន ប្រកបដោយ ពុទ្ធពរទាំង ៤ ប្រការ​ គឺអាយុ វណ្ណ: សុខ: និងពល:  តរៀងទៅកុំបី ឃ្លៀងឃ្លាត ឡើយ។​  សូមអរព្រះគុណ និងសូមអរគុណ!

Posted on

កិច្ចប្រជុំគំរូនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ

កិច្ចប្រជុំគំរូអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺជាកម្មវិធី ដែលអនុញ្ញាតឲ្យសិស្សានុសិស្សទាំងអស់ ក៍ដូចជាខ្ញំុផ្ទាល់ អាចមានឳកាសក្នុងការធ្វើជាគណៈប្រតិភូតំណាងឲ្យប្រទេសណា​មួយ ទូទាំងពិភពលោក ហើយមកពិភាក្សាជាមួយគណៈប្រតិភូផ្សេងៗទៀត អំពីបញ្ហាទាំងឡាយ ដែលពិភពលោកកំពុង ជួបប្រទាំស។​ គណៈប្រតិភូទាំងអស់ មានសិទ្ធិក្នុងការជជែក វែកញែក និងបោះឆ្នោត ជាមួយគណៈប្រតិភូដទៃ ទាក់ទងពីបញ្ហា និងដំណោះស្រាយផ្សេងៗ។ 

ក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយនេះ ខ្ញំុបានដំណាង ឲ្យគណប្រតិភូនែប្រទេស សុីបាវ៉េ ដែលបានចូលរួមដើម្បីរក ដំណោះស្រាយដ៍សមស្រប មួយទៅលើប្រធាន បទ «ការលុបបំបាត់ឧក្រិដ្ឋកម្មក្នុងបណ្តាញសង្គម» និង «ផលប៉ះពាល់នៃការអនុម័តយុទ្ធសាស្រ្តពាណិជ្ជកម្មផ្លូវមួយ ក្រវ៉ាត់មួយ» ។

ជាចុងក្រោយ តាមរយៈការប្រារព្ធកម្មវិធីមួយនេះ ខំុ្ញគិតថា ការចូលរួមកិច្ចប្រជំុមួយ វា នឹងជួយផ្ដល់ ដល់អ្នកចូលរួម នូវចំណេះដឹងជាច្រើន ហើយក៏ដូចជា ជំនាញក្នុងការធ្វើការជាក្រុម ការពិភាក្សា ការតស៊ូមតិ និងការសរសេរផងដែរ។  ហើយ ខំុ្ញសង្ឈឹមថា យើងនឹងមានឲ្យកាសអាចចូលរួមកម្មវិថីនេះ ម្តងទៀត នៅឆ្នាំក្រោយ។ 

 

ការបើកសន្ទរកថា

ជាកិច្ចចាប់ផ្ដើម​ គណប្រតិភូនៃ សាធារណរដ្ឋ សុីមបាវេ៉​​ សូមគោរព ប្រធានអង្គប្រជំុ អនុប្រធាន និងគណ ប្រតិភូ ទាំងអស់ដែលមានវត្តមាន នៅក្នុងកិច្ចអង្គ ប្រជំុ មួយនេះ​។

គណប្រតិភូនៃ ប្រទេសសុីមបាវេ៉ ពិតជាមានចិត្តសោមន្សរីករាយ យ៉ាងខ្លាំង ដែលបានរួម ជាចំណែក ក្នុងកិច្ចប្រជុំ និងស្វែងរកដំណោះស្រាយដ៏សមស្របមួយទៅលើប្រធានបទទាំងពីរនេះ ។

អង្គវេទិកា ទាំងមួលជាទីគោរព!!!!

ជាថ្មីៗនេះ ជនជាតិហ្ស៊ីមបាវ៉េ ដែលបានរំលោភបំពាន ទៅលើបណ្តាញសង្គម តាម ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា នឹងត្រូវ ប្រឈមមុខនឹងការ ជាប់ពន្ធនាគារ រយៈពេល ១០ ឆ្នាំ។ ទាក់ទងជាមួយនឹង ពាណិជ្ជកម្ម​ ផ្លូវមួយ ក្រវាត់មួយ នោះដែរ ប្រទេសសុីបាវ៉េ បានចាប់ដៃគ្នាជាមួយ និងប្រទេសចិន លើគម្រោង មួយនេះ ដើម្បី ស្វែងរក ការពង្រីកទំនាក់ទំនង ពាណិជ្ជកម្មរបស់ ទីក្រុងប៉េកាំង ជាមួយ បណ្តាល ប្រទេសផ្សេងទៀត នៅលើពិភពលោក ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ប្រទេស ហ្ស៊ីមបាវេ៉​ បានទទួល បានអត្ថ ប្រយោជន៍ជាច្រើន លើគម្រោងមួយនេះផងដែរ។ 

ដូច្នេះ ក្នុងនាមជាគណប្រត្តិភូ នៃប្រទេស សុីមបាវេ៉ សង្ឃឹមថា ការចូលរួមកិច្ចប្រជំុ ថ្ងៃនេះ នឹងក្លាយជាចលនាក្នុងការ ស្វែងរកដំណោះស្រាយ ដ៏សមស្រប ទៅលើ ប្រធានបទ ទាំងពីរ ខាងលើនេះ។

សូមអរគុណ!

 

Posted on

“History of Life on Earth”

Have you ever wondered about when the earth was formed or how old is the earth right now? Well, I don’t even know about this too. But after this round of STEM class which is the last round of 2019, I have learned about these things called “History of Life on Earth”. Earth has formed about 4.6 billion years ago but first life just started to appear on Earth about 4 billion years ago. The first life forms were microscopic and single-celled organisms. From this simple start, we can see the diversity of life today. The tool that helps us to understand the history of Earth and its life is the geologic time scale. It divides Earth’s history into Supereon, Eons, Eras, and Periods just like in the picture below. These divisions are based on major changes in geology, climate, and the evolution of life. 

Geologic Time Scale

Geologic time scale

Precambrian – 4.6 billion Ago

(The Precambrian was originally defined as the era that predated the emergence of life in the Cambrian Period. It is now known, however, that life on Earth began by the early Archean and that fossilized organisms became more and more abundant throughout Precambrian time.)

  • Hadean – 4.6 billion Ago – When the earth starts to form, when earth still hit by an asteroid, overall earth on this eon is a hot rock. In the Hadean Eon, the heat is 3 times as high as it is today which is temperature is too high to sustain life. 
    • Archean – 3.8 billion Ago – When Earth’s climate becomes more stable and cool down enough to create continents, This eon start, oxygen is starting to form, when oxygen mixed with iron in the oceans and rusted collect on the seafloor.
    •  Proterozoic – 2.5 billion Ago – In Proterozoic, Earth is completely frozen. During this eon, life began to evolve into more complex organisms. Proterozoic is an eon when cyanobacteria produced oxygen, iron and methane were oxidized, and life emerged in the late period on the bottom of the sea. Several very server ice ages occurred in Proterozoic. 
  • Phanerozoic – 544 million Ago (The Phanerozoic Eon is a period during which abundant animal and plant life have existed.)
    • Paleozoic – 544 million Ago (This eon is the best known as the explosion of life on earth, this Era is after the Proterozoic when life began and this era is where life start to grow more and more) 
      • Cambrian – 544 million Ago
        • The Cambrian Period was the largest diversification of life in Earth’s history. A new life started in the ocean then moved to land. Life got more diverse in the oceans in the age of fish. Eventually, life evolved on land in the age of amphibians.
      • Ordovician – 505 million Ago
        • The Ordovician Period was when a rich variety of marine life flourished in the vast seas and the first primitive plants began to appear on land. Most of the world’s landmasses came together to create the supercontinent of Gondwana, which included the continents of Africa, South America, Antarctica, and Australia. 
      • Silurian – 440 million Ago
        • Silurian Period is when animals and plants finally emerge on land. The growth of corals and other marine organisms was stoked by oceans teeming with tiny planktonic creatures. 
      • Devonian – 410 million Ago
        • Devonian is a period that is known as the Age of Fishes and also a period that forests and the coiled shell-bearing marine organisms known as ammonites fossils first appeared.  There are several animals that live in this period including wingless insects and the earliest arachnids. 
      • Carboniferous – 360 million Ago
        • The Carboniferous Period is also known as the Age of Amphibians. And the climate of the Carboniferous Period was quite uniform (there were no distinct seasons) and it was more humid and tropical than our present-day climate. In this period, there are a lot of and animals included primitive amphibians, reptiles (which first appeared in the Upper Carboniferous), spiders, millipedes, land snails, scorpions, enormous dragonflies, and more than 800 kinds of cockroaches.
      • Permian – 290 million Ago
        • The Permian period, which is the last period of the Phanerozoic, which ended in the largest mass extinction the Earth has ever known, began about 299 million years ago. The emerging supercontinent of Pangaea presented severe extremes of climate and environment due to its vast size.
    • Mesozoic – 245 million Ago (The Mesozoic Era is the age of the dinosaurs and lasted almost 180 million years from approximately 250 to 65 million years ago. This era includes 3 well known periods called the Triassic, Jurassic, and Cretaceous periods. A mass-extinction marked the beginning and end of the Mesozoic Era.)
      • Triassic – 245 million Ago
        • Triassic is about violent volcanic eruptions, climate change, or perhaps a fatal run-in with a comet or asteroid.
      • Jurassic – 200 million Ago
        • Jurassic is about DINOSAURS, BIRDS, AND rodents. Crumbling landmasses and inland seas. Sea monsters, sharks, and blood-red plankton. Forests of ferns, cycads, and conifers. Warm, moist, tropical breezes.
      • Cretaceous – 145 million Ago
        • The Cretaceous picked up where the Jurassic left off: Gigantic sauropods led parades of dinosaurs through the forests, over the plains, and along the coasts; long-necked and toothy marine reptiles terrorized fish, ammonites, and mollusks in the seas; pterosaurs and hairy-feathered birds filled the skies. But as the continents spread, the ocean currents churned with ever more vigor. After a temperature spike in the mid-Cretaceous, the climate began to cool, and the tenor changed.
    • Cenozoic – 65 million from Present (The Cenozoic Era is also known as the Age of Mammals because of the extinction of many groups of giant mammals, allowing smaller species to thrive and diversify because their predators no longer existed. Due to the large span of time covered by the period, it is beneficial to discuss the animal population by the milestone of the era rather than in generalities.)
      • Tertiary – 65 million
        • Tertiary was the period of mammals. By the beginning of the Tertiary, the supercontinent of Pangea had been fragmenting for more than 100 million years, and the geometry of the continents and oceans had assumed an essentially modern aspect with several notable exceptions. 
      • Quaternary – 1.8 million
        • The Quaternary Period has involved dramatic climate changes, which affected food resources and brought about the extinction of many species. The period also saw the rise of a new predator: man.
Posted on

Math round 2

Things start getting harder harder. Before, I think math is one of the easiest subjects to learn. But since our fourth-year start, everything has changed and now I will say that math is not easy like before. But this is my second round of the year. Things started to get better. I have learned a lot about algebra. Since our second round started in October, I have learned a lot of new things about algebra. We have started to learn about System of Equations, Inequality (Systems & Graphs) and a little bit of Functions. I think System of Equations is really hard to learn and understand but after I have learned and know the structure of it, it seems easy. Inequality (Systems & Graphs) was one of the lessons that I have proven a lot about it too. But for the last lesson which is Functions, I start to get really stressed with it. When I first learn the intro of Functions, I think that Functions are so easy. But when I learned deeper and deeper, this started to change. For me, Functions is one of the lessons that hard to learn too. I’m one of the people that not usually talk in a whole class, so this might be the thing that I want to improve on. But if we talk about some positive study about me, whenever I don’t understand something, I always ask someone to help me like a teacher or my friends. And also, I’m one of the person that always want to finished Khan assignment before the weekend or never do Khan assignment on Friday night because my teacher told me not to do it and also I really think that it’s a good idea too because we don’t really get stressed about it too much just relax. My third round had started and their a few goals that I want to learn and improve for this third round. I want to improve myself to be an active person in the class and also try my best to do it before asking someone for help. Talking about math, I also want to learn more about algebra in the next lessons.